Huh, koud? Wat is dat?!

Na wat ervaringen rijker, wat zweetdruppels armer en 4 voorbij geschreden/gevlogen maanden, wordt het weer eens tijd voor een nieuwe blog vanuit het –u raadt het al- hete Phnom Penh. Waar de temperatuur de 40 graden haalt en de mussen nog steeds niet van het dak vallen, daar stapelen onze ervaringen zich op en leven we ons leven aan de andere kant van de aardbol. Ik zal niet heel deze pagina vol gaan schrijven met klachten en beschrijvingen hoe heet het wel niet is – maar het is gewoon de moeite waard om een poging te doen om over te brengen hoe het is om op de fiets te zitten en te beseffen dat je een spoor van zweetdruppels achterlaat. En dat bij thuiskomst er dan ook nog alleen maar warm water uit de kraan kan komen (Grrr...). Het is een temperatuur waarbij Khmei mensen continu praten over de hitte en daarom het niet kunnen laten om zelfs ’s nachts nog te douchen. Momenteel het antwoord van een Khmer op de vraag ‘soksabaai?’: Ja gaat wel goed, maar het is warm! Nou he, dat zegt wat.

In deze omstandigheden zetten we elke keer onze kliniek op in de sloppenwijken. Hard zoekend naar de paar schaduwrijke plekjes doe ik de ontdekking dat ik nooit geweten had dat de aarde zo snel om de zon kon draaien. Toch nog maar eens nagaan of we wel in hetzelfde planetenstelsel leven.

Terug naar de sloppenwijken. Kinderen beginnen mij te herkennen als barang (blanke) die wonden schoonmaakt, dus nadat we alles in gereedheid hebben gebracht, beginnen we met het schoonmaken van wonden/wondjes. Omdat kinderen op hun blote voeten door de sloppenwijk rennen, blootgesteld zijn aan allerlei scherpe voorwerpen, zijn er ontelbaar veel kinderen met wondjes op hun voeten/benen. Waarschijnlijk geneest een groot deel ook zonder behandeling, inclusief een goed litteken, maar er zitten regelmatig ook gevallen tussen waar het is gaan ontsteken en waar de kids dus iets verder van huis zijn. Wat voor wondjes de kids ook hebben, ik probeer ze een goed voorbeeld in te prenten door hun voeten te wassen en uit te leggen dat als ze elke dag hun voeten goed wassen, de kans op pijn (lees:infectie) minder wordt. Het aanraden van het dragen van schoenen hou ik ook nog heel hard vol in de hoop dat ooit het licht op zal gaan of dat er in ieder geval iets zal blijven hangen. Natuurlijk heeft het schoonhouden van hun wondjes een medisch doeleinde, maar ik ben gaan inzien dat dit aardig lijkt op iets als dweilen met de kraan open. Het geven van aandacht, van tijd, van liefde is iets wat deze kids misschien nog wel harder nodig hebben. Nu sta ik niet met open armen op ze te wachten om hun lekkere luizenbol in mijn armen te sluiten, maar pleisters plakken op een klein schrammetje,een kort praatje of een spelletje, doet wonderen: je ziet kinderen helemaal openbreken. En dat is tof om te zien.

Bij het 3-wekelijkse voedselprogramma assisteerde ik op een dag bij het wassen van de handen van de kids. De laatste paar kinderen kwamen aangerend met hun bord en beker om hun handen te wassen en vervolgens een gezonde maaltijd te krijgen. De laatste paar handen waren gewassen, toen een jongetje van een jaar of 10 zijn bord neerzette, een knuffel gaf en vervolgens zijn bord oppakte en wegrende om zijn eten op te halen. Het was een uniek moment, een stukje bevestiging. Dat was fijn.

Soms zijn er trouwens ook wat serieuzere wonden. Fijn is het dan om uitgedaagd te worden om de beste behandeling te geven met de beperkte middelen die we hebben. Ik ben erachter gekomen dat hoe weinig middelen je ook hebt, als je het een goede, regelmatige follow-up geeft; kan je meer doen met gazen en water dan je denkt. Zo kwam er een man bij mijn tafel, hard zwetend, trillend. Hij had een wond met een diameter van 10 cm op zijn voet, welke doortrok tussen zijn kleine teen. Je zag alles wat je niet zou willen zien bij zo’n wond. Met een eerste flinke schoonmaak en vervolgens om de dag een motortochtje naar het hutje van deze man, zorgde ervoor dat de wond steeds kleiner werd en momenteel er weinig van te zien is. Deze follow-up is vaak lastig, omdat we om de week in de sloppenwijk terugkomen. Om tussen werktijd door te gaan, zijn mijn collega’s niet echt gewend. Bij gevallen als deze probeer ik het te stimuleren in de hoop dat ook mijn collega’s het nut in gaan zien van een regelmatige follow-up voor patiënten als deze.

Vorige week maandag werd ik, samen met een collega, uitgenodigd voor een training over seksueel misbruikte kinderen. Deze training werd gegeven door een organisatie die een presentatie-vorm heeft ontwikkeld om communities te trainen als het gaat om seksueel misbruik. Wij werden op onze beurt weer getraind om deze presentatie-vorm (flip-chart) te gebruiken in de sloppenwijken om voorlichting te geven rondom dit onderwerp, waardoor kinderen hopelijk ook gewaarschuwd kunnen worden voordat het te laat is. Bij het horen van nummers en percentages rondom seksueel misbruik, valt je mond elke keer weer open. Het is zo’n bizar groot probleem hier in Cambodja. Kinderen in de sloppenwijken zijn een makkelijk slachtoffer en ik ben jammer genoeg niet de enige die dat weet. Gelukkig zijn er een aantal organisaties aan het werk onder deze doelgroep en ook al is het een druppel op de gloeiende plaat; er wordt wat aan gedaan.

Even switchen: Het meemaken van een Khmer bruiloft kan ik ook afstrepen van mijn lijstje. Een collega van het medische team is gister getrouwd, dus stapte ik gistermiddag met een stuk of 20 medewerkers van de organisatie One-2-One in een minibusje, op weg naar het platteland.

Het enige wat overeenkwam met een Hollandse bruiloft is het feit dat je met elkaar eet. En zelfs dat is anders, want je eet niet alleen met je ‘daggasten’, maar gewoon met iedereen die je hebt uitgenodigd en grote kans ook met vrienden van de genodigden. In Cambodja sparen mensen jarenlang, sluiten leningen af en hopen heel hard op gulle giften van de gasten voor deze gebeurtenis. Hoe het in Nederland een rib uit iemand lijf kan kosten, hier zijn het wel 6 ribben. Er gaan enorm veel kosten mee gepaard. Zo wisselt het bruidspaar op een dag minstens 10 keer van kostuum: dan rood, dan geel, dan een wat ‘westerse’ bruidsjurk, en op het laatst gewoon alledaagse kleding. En die laatste vier is nog alleen maar tijdens het ‘avondfeest’. Verder is de avond gevuld met eten, zingen, dansen en nog een keer dansen. De muziek staat zo hard dat het moeilijk is om een fatsoenlijk gesprek te voeren en als ik door de moeder van de bruidegom ook wordt uitgenodigd om te dansen, heb ik geen andere keus dan mijn dans-skills te showen. Of eigenlijk het gebrek eraan. Naast de doorgaans elastische Khmer, soepel en elegant in bewegingen die het lichaam van een Nederlander zoals ik gewoon niet toelaat, ben ik hard aan het ploeteren om de passen van de persoon tegenover mij te volgen. Hilarisch was het wel. Warm ook. De Khmer-liedjes worden allemaal nog eens gezongen op de terugweg in onze minivan. Genietmomentje, ook al versta ik er geen klap van. Eenmaal in bed, galmen de riedels (echt een goed beschrijvend woord voor Khmer-muziek) nog lang na in mijn hoofd.

Verder heb ik samen met Ilonka afgelopen woensdag een Health Seminar gegeven voor de vrouwen van Precious Women Ministry (organisatie waar Ilonka werkzaam is). Het was tof om kennis te delen over basic gezondheidsonderwerpen en te merken dat deze vrouwen er iets van oppikten en geïnteresseerd waren in gezondheidsproblemen waar ze zelf regelmatig tegenaan lopen.

Zo vult de week zich aardig snel op en kan een week soms voorbij vliegen en soms voorbij kruipen. Inmiddels zitten we hier vandaag precies 4 maanden. Veel mensen vragen of de tijd snel gaat. Zoals ik al zei, lijkt het soms voorbij te kruipen. Maar als ik nu terugkijk op een periode van vier maanden, gaat het toch ook wel snel. Afgelopen week hebben we afscheid genomen van een zwitsers stel wat samen met ons als On-tracker begonnen is. We konden goed met hen optrekken en bij het afscheid hebben we wat herinneringen opgehaald van die eerste week in Cambodja. Dat zijn momenten dat je bedenkt dat de tijd ook voorbij kan vliegen. Zo wisselt het zich af, maar we genieten zeker van het leven in een andere cultuur, van het samenwerken met Khmer-collega’s, van het opdoen van internationale contacten en van de uitdaging om elke dag weer te bedenken dat wat je doet heel misschien voor 1 persoon verschil kan maken.

Daag,
Annemieke