Wanneer de politie op vakantie gaat…

...,wanneer er geen brood meer in de schappen ligt, wanneer de straten in Phnom Penh iets weg hebben van een drenths landweggetje en wanneer zelfs toeristische ‘attracties’ zijn gesloten; juist, dan is het Khmer Nieuwjaar. Gelukkig 2559!

Ja hoor fijn. Wij een fijn weekje vakantie, want ook onze collega’s vertrekken voor een aantal dagen naar het platteland om zich met familie te herenigen. Pel tsol tsnaam khmei, twuh ei? (voor de mensen die dit niet kunnen ontcijferen: Wat ga je doen met Nieuwjaar?) Eeh, bier drinken. Eten. Traditionele spelletjes spelen. Juist ja. Klinkt leuk. Maar als je hoort dat er door de liters alcohol die er gedronken worden, de meeste ongelukken gebeuren, is het ook wel een beetje triest. Zo werden we uitgenodigd door onze buurman (vriendelijk man hoor): komen jullie Nieuwjaar vieren hier? We hebben heel veel bier! Wees niet bang, we hebben hem vriendelijk bedankt en zijn verzoek afgewezen. Ergens is het in Nederland misschien niet heel anders, maar in de omstandigheden waarin mensen hier leven, kan ik soms met mijn brein er niet bij. Het verziekt mensen en zoals het in een restaurantje mooi verwoord stond: ‘wij schenken geen alcohol, omdat alcohol in dit land een van de grootste oorzaken is van armoede, geweld en honger.’

Voor deze week van uitrusten, zwemmen, boenen en niks doen, had ik een vergadering met het medische team en de directeur. Om een beeld te schetsen hoe ik dat te weten kom: omdat er wel vaker dingen voor mijn idee ‘zomaar’ gebeuren, heb ik inmiddels geleerd dat ik gewoon elke dag even moet vragen of er nog wat anders gaat gebeuren die dag dan ‘normaal’. Maarja, wat is normaal. Want zelfs deze oplossing is niet helemaal waterdicht. Zo hoor ik soms: Anamika, we gaan morgen met een aantal mensen van het team op medical trip, ga je ook mee? Of: er zijn drie Australische studenten hier die wat onderzoek willen doen, kan jij vandaag en de rest van de week mee gaan om hen een beetje mentaal te begeleiden? En zo ook vaak met vergaderingen als deze. Na mijn vraag of we een meeting hebben krijg ik regelmatig een wazig hoofd of een antwoord als ‘ik denk het niet’. Maar als het dan eenmaal 13.55u is (meeting is vaak om 14u, daar ben ik dan wel weer achter gekomen), en ik rustig achter mijn laptopje zit, hoor ik ineens: ga je niet mee naar de meeting? Eeh, juist ja. Wat doe ik hier precies fout? Na een aantal pogingen om zulk soort situaties te voorkomen, heb ik besloten dat ik het maar over me heen laat komen en in het vervolg me uitsluitend heel volgzaam opstel :) Oja, nog zoiets wat voor mijn idee uit de lucht komt vallen, maar wat schijnbaar voor mijn collega’s de normaalste zaak van de wereld is. De directeur heeft besloten om het kantoor van het medische team te willen verhuizen. Waarom is me nog steeds niet duidelijk, maar na mijn vraag wanneer dat moet gebeuren: zo snel mogelijk. Gevolg: de week erop zitten we opeens in een ander kantoor. Ja vreemd hè. Ik snap het ook niet. Zal wel iets te maken hebben met manier van communiceren enzo. Of gewoon mijn gebrek aan Khmer.

Vandaag had ik samen met twee andere collega’s een meeting met de ‘villagechief’ (sloppenwijkhoofd klinkt zo raar). Wij gaan namelijk drie keer per week naar dezelfde slum om daar te eten met 100 (telkens dezelfde, zover dat mogelijk is) kids. Nu blijkt dat andere NGO’s (non-gouvermentele organisaties) ooit ook op dat genieuze idee zijn gekomen, net ietsje anders en net ergens anders, maar toch; met hetzelfde doel. Het zou natuurlijk stukken efficiënter zijn om samen te kunnen werken met deze NGO, dus vandaar de meeting. Blijkt dat er niet sprake is van één NGO, maar slechts een stuk of 5. In een andere sloppenwijk 7 stuks. Zulke informatie doet de vraag naar boven komen: waarom is het nog steeds een wijk met het stempel ‘sloppenwijk’, waarom ziet het er nog steeds niet uit en waarom veranderen mensen niet? Op deze manier kan er hulp blijven komen, kunnen organisaties blijven sponsoren en kunnen nog zoveel mensen goede bedoelingen hebben, maar blijkbaar… werkt het niet. Blijkbaar moet er iets anders veranderen. Deze mensen staan al zo lang op modus ‘hulp ontvangen’, dat het moeilijk is geworden om deze mensen zelfstandig te laten leven. Oplossingen zijn welkom! :) (We zijn inmiddels op zoek naar wijken waar nog geen hulp geboden wordt.)

Vandaag (een andere dag dan de alinea hierboven. Juist, ik schrijf m’n blogs af en toe in gedeelten) sjokten we op het heetst van de dag door een sloppenwijk aan de rand van Phnom Penh. Doordat de overheid een gedeelte van deze wijk ‘verplaatst’ heeft (vraag me niet waarheen, dat is voor iedereen een raadsel), is het wat patiënten betreft redelijk rustig. Twee collega’s maken hun vaste rit naar de dichtstbijzijnde markt om een hoog-zwangere vrouw van goed voedsel te voorzien terwijl ik samen met mijn verpleegkundige-collega een rondje maak door de sloppenwijk. Een vrouw houdt ons middenop een ‘vuilnisbelt’ aan de praat. ‘Neeeee, niet hier lieve mevrouw – het is te warm om nu net te doen alsof ik al het Khmer versta en we komen hier niet om gezellig een praatje te maken’. Verkeerd gedacht. Nadat ik heb gezegd dat ik haar blauwe ‘huisje’ erg mooi vind (jaja, zover reikt mijn woordenschat), verteld ze dat mensen van de kerk haar geholpen hebben het op te knappen. Al snel raken we verwikkeld in een interessant gesprek, in hoeverre je het een gesprek kan noemen met mijn toch-niet-zo-grote woordenschat en mijn collega die niet zoveel vertaald als dat ik zou willen. Maar toch. Ze verteld hoe Jezus haar hoop geeft in haar bestaan en hoe ze elke dag bid tot God om haar te helpen. Als we vervolgens op een fluisterende toon verder gaan, verteld ze ons dat haar man regelmatig dronken is en haar vervolgens slaat. Staand tussen al het brandende vuilnis wist ik even niet wat ik moest zeggen. Ondertussen hoor ik mijn collegaatje verder praten waarna ik haar vraag wat ze verteld heeft. ‘Ik heb gezegd dat als haar man gedronken heeft, ze beter niks kan zeggen en uit de buurt kan blijven’. Nadat ik haar vragend aankijk, praat ze verder: ‘Mijn vader was precies hetzelfde; ik was de enige van mijn broers en zussen die thuis was, dus ik stond er alleen voor. Ik leerde steeds beter hoe ik de slagen van mijn vader kon voorkomen’. Op zulke momenten komt de ellende even heel hard naar boven. En het is niet alleen in deze sloppenwijk: overal waar je kijkt, zie je wel een stukje gebrokenheid.

We hebben samen met deze vrouw mogen bidden. We hebben haar op mogen dragen aan de God die altijd dichtbij haar is en bij wie ze haar bescherming mag zoeken. Ik hoop echt en vertrouw erop dat God zo blijft werken in levens van mensen, ondanks mijn tegenzin op zulke momenten!

Nog 1 ding, en dan stop ik :) Vandeweek stond er een toepasselijke tekst op de scheurkalender: ‘Luister, geliefde broeders en zusters: heeft God niet juist hen die naar wereldse maatstaven arm zijn, uitgekozen om rijk te zijn door het geloof en deel te krijgen aan het koninkrijk dat Hij heeft beloofd aan wie Hem liefhebben?’ (Jakobus 2:5) Nou inderdaad, dat blijkt.

Doeg!
Annemieke