Goede bedoelingen.

Inmiddels zijn we net over de helft van ons verblijf in Cambodja. Een mooi punt om er de komende maanden zeker nog wat te maken. Nu is het nog de moeite waard om op zoek te gaan naar een sandwich-maker met verticale strepen in plaats van vierkante tosti-vakjes (ja dat kan een heel issue worden als je niet zomaar opgeeft). Maar de vier maanden die voor ons liggen is naast het tosti-apparaat, ook nog een goede tijd om te investeren in relaties met collega’s, met buren en alle andere mensen om ons heen.

Afgelopen maand was voor one-2-one (de organisatie waar ik werk) een maand van vrijwilligers die komen en gaan. We hebben drie weken achter elkaar, drie verschillende (groepen) vrijwilliger(s) gehad. Het was leuk om wat ‘witte’ gezichten over de vloer te hebben en met anderen te kunnen praten over verschillende ‘uitdagingen’ die zich voordoen op de werkvloer. Dat is de ene kant tenminste. Aan de andere kant merk ik dat ik veel bezig ben met het ontwikkelen van een standpunt tegenover korte termijn vrijwilligerswerk (voor de duidelijkheid: daar schaar ik mezelf ook onder). Want in de sloppenwijk waar we wekelijks komen, stuit ik heel regelmatig op een groep blanken met hun goede bedoelingen en nog veel betere camera’s (waarvan je minstens alle sloppenwijk-kids naar school kan laten gaan). Zo heb ik vorige week kort kennisgemaakt met een zogenoemde ‘missiontrip’. Voordat u verder leest wil ik even verzekeren dat u weet dat ik net zo kritisch tegenover mijn eigen werk/verblijf sta als het volgende voorval wat ik ga beschrijven. Het geval deed zich voor dat een groep blanke jongeren druk bezig waren met het plaatjes schieten van de kindjes die rondhobbelden in de sloppenwijk. Na wat informeren bleek dat de teilen die ze hadden meegenomen bedoeld waren om de zwarte voeten van kinderen schoon te wassen om daarna slippers uit te delen aan deze zeer zielige kinderen (ja, dat is toch het beeld wat je hebt van kinderen die naakt rondrennen…). Nou, dat heten inderdaad goede bedoelingen; 100 paar slippers zijn dan inderdaad een goed doel voor het geld wat is opgehaald door sponsorlopen, actiemarkten, collectes en ga zo maar door. Maar helaas werden deze goede bedoelingen iets minder goed toen ik zag dat er om de hoek een man stond en gretig de slippers in beslag nam om vervolgens de kinderen zo’n 2000 riel (50 dollarcent) te overhandigen. Over een goed doel gesproken.

Omdat we er wekelijks komen, stond ik verbaasd dat kinderen – die hun slippers niet hadden verkocht – nog steeds op hun blote voeten rond renden. Deze vraag legde ik aan een collega voor waarop hij – uit eigen ervaring vertelde - dat de meeste kids kleren te warm vinden en slippers niet lekker vinden zitten. Op het moment dat hij dit zei, kwam de volgende groep blanken de sloppenwijk doorgebanjerd…

Nu wil ik niet al te negatief doen over deze ‘missiontrips’, want ik besef dat deze reisjes mensen de mogelijkheid geeft om hun wereldbeeld te verbreden; als je door een sloppenwijk banjert, kan het niet anders of je reflecteert op je eigen leven, op je eigen bezit. Om deze kennis vervolgens weer door te geven naar de mensen om je heen, is zeker een waardevol gegeven. Daarom ben ik ook niet direct voor de afschaffing hiervan; maar laten we alsjeblieft wel eerlijk zijn om welke we reden zulke ‘goede bedoelingen’- reisjes maken. Laten we niet denken dat we goed bezig zijn – want zo lang je niet op lange termijn kan investeren in relaties met lokale mensen, loop je grote kans dat je meer schade achterlaat dan dat je oplost. Door deze overtuiging maak ik het mezelf ook wel eens lastig en moet ik inderdaad eerlijk bekennen dat mijn leerrendement waarschijnlijk op een veel hoger level ligt dan datgene wat ik voor mensen hier heb kunnen betekenen. Natuurlijk – en volgens mij heb ik dat ook in mijn vorige blog beschreven – hoop ik echt volop dat God mijn werk onder het medische team, maar ook onder de arme bevolking kan, wil en gaat gebruiken en daar laat ik het dan ook maar aan over. Maar als we het hebben over leerrendement: Door het feit dat Phnom Penh wordt overstroomd wordt met deze goede bedoelingen, heb ik geleerd om kritisch te zijn tegenover het bouwen van een toiletgebouw (wat in de sloppenwijk waar we werkzaam zijn vervolgens als opslag wordt gebruikt), kritisch tegenover het roekeloos uitdelen van schoolmateriaal, slippers en kleren, maar zeker net zo kritisch over mijn eigen handelen.

Ja, nu we het daar toch over hebben: laat ik even wat vertellen wat moment dat ‘handelen’ van mij inhoudt. Ik ben hard bezig met het bedenken van een structurele opzet voor het geven van gezondheidsvoorlichting in de sloppenwijken. Tussen het ‘begeleiden’ (klinkt heel wat, maar dingen als ‘oo, daar is het eten lekker’ en ‘dat is leuk om te bezoeken’ geven een goed beeld van dit begeleiden) van vrijwilligers door, heb ik afgelopen tijd gewerkt aan lesmateriaal voor deze gezondheidseducatie. Onderwerpen als goede zorg voor zwangere vrouwen, goede zorg voor pasgeborenen, preventie van diabetes en hypertensie vormen een groot deel van de voorlichtingen. Naast het zoeken van plaatjes met bruine mensen in plaats van blanke mensen (om het beter aan te laten sluiten), ging het verder allemaal van een leien dakje. Nu mag ik gaan nadenken in welke vorm we deze voorlichtingen kunnen gaan gieten. Sloppenwijk-mensen hebben weinig – zeg maar gewoon, geen – concentratie, dus de kans dat ze binnen 5 minuten zijn afgeleid is 100%. Dat maakt de uitdaging tot een uitdaging. Grote groepen mensen verzamelen en dan een verhaal afsteken gaat dus niet werken. Waarschijnlijk wordt het een combinatie van verschillende vormen van ‘lesgeven’. Bepaalde onderwerpen zullen per familie worden besproken – in hun eigen woonomgeving. Andere onderwerpen zullen besproken worden als bijvoorbeeld jonge meiden tussen de 10 en de 15 een rode hond-vaccinatie komen halen in de kliniek. Zijn er mensen met meer (creatieve) ideeën of ervaringen, altijd welkom, ik hoor het graag! :)

Verder leven we ons leven in Phnom Penh. De hitte neemt sinds deze week enkele graden af, wat echt optimaal genieten is (het is nu rond de 35 graden). Het zitten op de bank zonder je peentjes te zweten, is een feit! Een aantal weekenden terug zijn we een weekendje naar het strand geweest, wat ook echt optimaal genieten was. Heerlijk om even de drukke stad uit te zijn en te kunnen genieten van al het groen om ons heen. Nu we het toch over genieten hebben; naast alle cultuurverschillen, kan ik regelmatig ook echt genieten van het contact wat ik met mijn collega’s heb. Doordat mijn Khmei woordenschat zich uitbreidt, wordt het steeds makkelijker om contact te hebben en begin ik ook steeds meer te snappen van de lol die ze soms om kleine dingen kunnen hebben (zonder te denken dat ze mij weer eens uit lachen, wat ze soms ook schaamteloos kunnen doen als ik weer eens iets verkeerd uitspreek, waardoor het blijkbaar een hilarische betekenis krijgt).

Nou zo komt er weer een einde aan deze blog! Bedankt voor alle leuke reacties om mijn vorige blog! Het is altijd leuk om een teken van leven uit Nederland te lezen/horen en te weten dat er mensen blijven bidden!

Lieve groetjes,
Annemieke